Ogólna wiedza na temat kofeiny jest tak popularna, że ludzie często celowo piją kawę. Nie ze względu na jej smak i aromat, ale właśnie dla „przebudzenia” się. Szacuje się, iż rocznie w skali całego świata spożywane jest 118 ton kofeiny, co w przeliczeniu na 1 człowieka daje wynik niecałe 23g. Dla porównania dodajmy, że wystarczy 20 mg kofeiny, aby pobudziła ona znacząco zmysły i koncentrację.

Mówiąc konkretniej, kofeina intensywnie oddziałuje na układ nerwowy, oddechowy, naczynioruchowy itp. Czarodziejska kofeina jakoby magiczny składnik znacznie zwiększa sprawność myślenia, koncentracji, znosi zmęczenie fizyczne oraz psychiczne. Przyspiesza przemianę materii, co powoduje większe zapotrzebowani na tlen - dotlenienie organizmu.

Substancja występująca nie tylko w kawie jest często wyszukiwana w celu podreperowania aktualnego stanu świadomości. Poprawa zdolności koncentracji, pobudzenie ogólne organizmu bywają coraz częstszą potrzebą w zabieganym życiu. Kofeinę znajdujemy również w herbacie w mniejszych ilościach oraz w CocaColi w ilościach zdolnych „przebudzić” organizm ludzki.

Maksymalna bezpieczna dzienna dawka kawy to 3 do 4 filiżanek. Nieduża ilość spożywanej kofeiny redukuje ryzyko chorób zwłaszcza u kobiet. Zmniejsza ona odczyny zapalne w organizmie ludzkim, obniża ryzyko otyłości oraz cukrzycy. Kobiety stosujące różne diety bardzo zachwalają kawę, jeżeli chodzi o jej działania wspomagające czynność jelit i zapobiegania zaparciom.

Kofeina nie jest substancją nawykową. Jej regularne spożywanie w małych ilościach nie jest niebezpieczne, jednak po nagłym zaprzestaniu pojawiają się stany odstawienia trwające od 2 do 5 dni.

Kofeina jest jednak substancją, którą można przedawkować. Stan przedawkowania powoduje zmęczenie, otępienie, mdłości, ból głowy, zaburzenie snu, arytmię serca. Spożywając ilości większe niż 750 mg można zauważyć pojawienie się dreszczy, nadmiernego pragnienia, dzwonienie w uszach, biegunkę, wymioty, zaburzenia wzrokowe oraz trudności oddychania.